در واکنش به مناظره ای در بی بی سی

بی بی سی فارسی در برنامه "صفحه دوآخر هفته" سه روز پیش خود(29.08.19)، مناظره ای باعنوان "صفحه شطرنج رابطه ایران و آمریکا به ما چه می‌گوید"؟ پخش می کند که در آن دو شرکت کننده مدافع سیاست های آمریکا و ترامپ از یک طرف وآقای فرخ نگهداراز سوی دیگر به بحث پیرامون تنش بین ج.ا.ایران و آمریکا می پردازند. از آنجایی که من درح.ت.ا و نگهدار در سازمان اکثریت ، پس از انقلاب تا سال ها اهداف سیاسی مشترکی را دنبال می کردیم ونیز بخاطرشخصیت قابل احترام ایشان، مصاحبه ها و اظهار نظرهای اورا با وجود مخالفتم با آن ها تا جایی که بتوانم دنبال می کنم. مواضع او ولی در برنامه ای که اشاره شد، تعجب مرا برانگیخت و یادداشت هایی به قرار زیردر صفحه فیس بوک ایشان گذاشتم:

پیام اول:

سوال شنونده که توسط مجری خوانده شد و بی جواب ماند در این بحث بسیار بجا بود. آمریکایی که زیر قرادادهای حاصل از مدت ها ی مدید مذاکره خود با ج.ا.ا زده است، چرا باید دعوت امروزش به مذاکره را جدی گرفت؟ از طرف دیگرمقامات ج.ا. می گویند که:زیر فشارهای حداکثری تحریم مذاکره نمی کنیم.یعنی اگرتحریم ها را کمی شل کنند مذاکره امکان پذیر است.پس این که آن دو آقای طرفدار آمریکا در این بحث می گویند که ج.ا نمی خواهد مذاکره کند و آمریکا می خواهد، حرف درستی نیست. و اما سوالم ازآقای نگهدار این است که : واقعا از دید شما در جبهه چین و یا روسیه قرارگرفتن ایران بدتر از در جبهه غرب قرار گرفتن آن است؟ ترکیه راچرا در این رابطه مثال می زنید که اتفاقا دارد خود را از زیر یوغ آمریکا بیرون می کشد؟ عربستان و بحرین را باید نمونه می آوردید. جهان کنونی با سال های بعد از فروپاشی شوروی تفاوت چشمگیر کرده است و آمریکا دیگر آن ابرقدرتی نیست که برای امان ماندن ازگزندش می بایست با او مدارا کرد.

پاسخ آقای نگهدار:

باسلام بر آقای صدری گرامی

من عادت ندارم بیش از فرصتی که دارم حرف بزنم. بنابراین خیلی مسایل می ماند بی پاسخ. از جمله این که معتقد بوده و هستم که همپیوندی های اقتصادی، سیاسی و نظامی ایران باید هم با شرق باشد و هم با غرب. ترکیه هم همین راه را میرود. این تصور که سوق یافتن به طرف انحصار بازارهای ایران توسط چین و روسیه خیری بلند مدت برای ایران دارد اشتباه است. روند جهانی شدن به در هم تنیدگی بیشتر بازارهای عمده در عرصه جهانی منجر خواهد شد. سهمی از این بازارها به ایران میرسد و این سهم نباید در انحصار، یا به واسطه چین و روسیه باشد. این که ایران به علت مشکلات با غرب، به ویژه امریکا مجبور شده است دسترسی خود به تولیدات غرب را به واسطه امارات و تا حدی ترکیه تامین کند وضعیت مطلوبی نیست. ایران به خصوص هیچ دسترسی قابل ملاحظه ای به بازارهای سرمایه بین المللی ندارد. و این زیان سنگینی است. آثار منفی این محدودیت ها طی دو سه دهه آینده با افزایش فاصله ایران و رقبا و با افزایش مهاجرت نیروی کار ورزیده از کشور نمایان خواهد شد.

پیام دوم:

ممنون از پاسخ آقای نگهدار عزیز

در جهانی که روبه چند قطبی شدن میرود،فارغ از ماهیت ابرقدرتها،ایا بهتر نیست در جایی بایستیم که به این روند کمک میکند؟آیا برای کشورهای کوچکتر جهان راهی هم جز شرکت در این یا آن بلوک وجود دارد؟ همپیوندی اقتصادی و نظامی نمیتواند در جهان فعلی هم با شرق و هم با غرب باشد.برای همین ترکیه اینک مغضوب آمریکاست و تهدید به تحریم می شود.تمامیت ارضی ما از جانب آمریکا و اسراییل و نه چین و روسیه تهدید می شود.طرح "خاورمیانه بزرگ" و نقشه آن در کشوی پنتاگون دلیل این امر است.این طرح را آمریکا چه رابطه خوب و چه بد با ایران داشته باشد، دور نخواهد انداخت. این واقعیات است که حتی کسانی چون داریوش همایون و اردشیرزاهدی را به موضعگیری علیه سیاست های آمریکا وا میدارد. این ها حتی از دهان شاه هم انتقاد را تحمل نمی کردند. به هزار دلیل از جمله حمله به عراق و لیبی  می توان ثابت کرد که ج.ا.ا هرچقدر بیشتر دست و پایش را جمع کند،خطربه او نزدیکتر خواهد شد. تجربه کره شمالی ولی چیز دیگری می گوید.خلاصه کلام به اعتقاد من سیاست میانه داری مطلوب شما بین شرق و غرب شدنی نیست.

پیام سوم:

مهمترین بخش سخنان آقای نگهداردر این مناظره،که کمک می کند با پایه های فکری او در رابطه با مسایل سیاسی ایران و جهان آشنا شویم از این قرار است: " اگر این مذاکره(ایران و آمریکا) صورت بگیرد و روابط ایران و غرب بهبود یابد، ایران به مثابه یک کشور قدرتمند در این منطقه خاورمیانه، یک نوع دوری از جبهه روسیه و چین پیدا خواهد کردو هم پیوندی اقتصادی،مثل ترکیه تا حدی، با دنیای غرب پیدا خواهد کرد و منافع استراتژیک تاریخی و اساسی برای غرب خواهد داشت.آن ها(غرب) علاقه مند هستند که نگذارند این وضعیت ده سال دیگر ادامه پیدا کند و ایران سیر تحولی که به لحاظ نظامی،اقتصادی و سیاسی دارد طی می کند، غیرقابل بازگشت شود.یعنی ایران کلا در یک بلوک دیگر قرار بگیرد. انگیزه های اصلی غرب برای این که مذاکره ای با ایران صورت بگیرد به نظر من این می باشد. به لحاظ داخلی اگر چنین تحولی صورت بگیرد، تناسب قدرت در بعد اجتماعی و در بعد سیاسی به نفع نیروهایی که الآن قدرت را در دست دارند نخواهد بود و به نفع کسانی که می خواهند گشایشی در رابطه با غرب بوجود بیاید، بهم خواهد خورد واقشار شهری و میانی انتخابات بعدی را خواهند برد.از این هم مهمتر ممکن است وضعیت رهبری ج.ا هم بعد از این گشایش به طرف دیگری برود..." 
کاملا مشخص است که آقای نگهداراز قرار گرفتن ایران در بلوک نظامی،اقتصادی و سیاسی غرب، در مقابل چین و روسیه حمایت می کنند. در این رابطه نظر من همانطور که گفتم این است که "نگاه به شرق" ج.ا.ا حداقل به ایجاد جهانی چند قطبی کمک خواهد کرد. چین و روسیه به لحاظ جغرافیایی به ما نزدیک هستند وعلاقه غرب به کشاندن ایران به بلوک های خود، مهار این دو رقیب و مبارزه با آنهاست پس با منطق خود آقای نگهدار، یعنی اولویت دادن منافع ملی هم اگر به قضیه نگاه کنیم، همکاری ایران با بلوک های غربی، آینده ای بهتر از افغانستان "ناتوزده" برایمان رقم نخواهد زد. (یعنی تازه ایران دوباره می شود پایگاه آمریکا و روسیه و چین هم خوب بیکار نخواهند نشست. مثل افغانستان امروز و لبنان سابق).
یش بینی من این است که ج.ا.ایران، سمتگیری شرقی خود را تحت هیچ شرایطی وا نخواهد گذاشت و شرکای شرقی هم روز به روزدر مقابله با ترکتازی های آمریکا توانمند ترمی شوند. 

لینک مناظره